کتاب تبصره ی 22 اثر جوزف هلر نشر چشمه

توضیحات

کتاب «تبصره ی 22» نوشته‌ی «جوزف هلر» را «احسان نوروزی» به فارسی برگردانده است. رمان تبصره‌ی 22 را می‌توان به همراه «برهنه‌ها و مرده‌ها» (نورمن میلر) و «سلاخ‌خانه‌ی شماره‌ی 5» (کورت ونه‌گات) یکی از سه اثر مهم ادبیات ضدجنگ امریکا خواند. نویسندگان هر سه رمان به نوعی در رویدادهای جنگ جهانی دوم شرکت داشته‌اند و آن را از نزدیک تجربه کرده‌اند. طی نزدیک به 55 سالی که از انتشار تبصره‌ی 22 می‌گذرد، بیش از ده میلیون نسخه از این کتاب به فروش رفته است و هیچ دوره‌ی دانشگاهی درباره‌ی ادبیات مدرن امریکا، بدون اشاره به شاهکار هلر تکمیل نمی‌شود. در فهرست‌های صدتایی از رمان‌های برجسته‌ی قرن بیستم هم رمان هلر همواره جایگاهی ثابت دارد. طی این سال‌ها بحث‌های اخلاقی، فلسفی و انتقادی فراوانی حول مضمون رمان شکل گرفته و بسیاری منتقدان آن را فراتر از اثری ضدجنگ، استعاره‌ای از جهان مدرن و روابط حاکم بر آن خوانده‌اند. در بخشی از کتاب می‌خوانیم: «دکتر دانیکا فریاد کشید «عجب دروغ‌گوی کثیف نابه‌کاری! نباید به کسی می‌گفت. بهت گفت چه جوری می‌تونم بهت مرخصی بدم؟» «فقط کافیه یه تیکه کاغذ رو پر کنی و بگی که من در آستانه‌ی فروپاشی عصبی‌ام، بعد هم کاغذ رو بفرستی به لشکر. دکتر استابز تمام‌مدت داره توی گردان خودش به سربازها مرخصی می‌ده، چرا تو نتونی؟» دکتر دانیکا با پوزخند جواب داد «و بعد از این که استابز به‌شون مرخصی می‌ده چی می‌شه؟ بلافاصله برمی‌گردن به وضعیت جنگی، مگه نه؟ و دوباره روز از نو روزی از نو. مسلمه که می‌تونم یه برگه رو پر کنم و بنویسم که برای پرواز مناسب نیستی. ولی یه تبصره داره.» «تبصره‌ی 22؟» «دقیقا. اگه از وضعیت جنگی معلقت کنم لشکر باید کارم رو تایید کنه که نمی‌کنه. یک‌راست برت می‌گردونن سر وضعیت جنگی، اون وقت چی به سر من می‌آد؟ احتمالا می‌فرستندم اقیانوس آرام. نه، ممنون. حاضر نیستم سر تو خطر کنم.» کتاب تبصره‌ی 22 را نشر «چشمه» منتشر کرده است.