کتاب سینماهای تهران مروری بر تاریخچه سالن های سینما از قاجار تا امروز اثر داود قهردار انتشارات خانه فرهنگ و هنر گویا

توضیحات

سینما در ایران و تهران در آغاز اشرافی بود و پادشاه آن را در دربار و نزد بزرگان و اعیان رواج داد. اولین کسی که برای عمومی شدن سینما گام برداشت میرزا ابراهیم خان صحاف باشی معلم زبان دارالفنون بود که سبک و سیاق زندگی غربی او زبانزد دوران خود بود و جز سفرنامه، آثاری از ترجمه و تالیف هم از او باقی است. او در اوایل دهه 1280 در لاله زار سه راه مهنا رو به روی سینما کریستال، مغازه آنتیک فروشی داشت که حیاط پشت آن را تبدیل به نخستین سالن نمایش فیلم کرد. مشتریان او در این دوره از اعیان و اشراف از جمله میرزا علی اصغر خان اتابک امین السلطان و احمدخان علاءالدوله حاکم تهران بودند. صحاف باشی در آذر سال 1283 نخستین سالن عمومی سینما در ایران را هم، در خیابان چراغ گاز یا همان چراغ برق راه انداخت، همان جایی که جمال زاده به توصیف آن می پردازد